Waarom archeologen geen dinosaurussen opgraven

Laat ik deze blog maar meteen aanwenden om een populair misverstand uit de wereld te helpen. Een misverstand dat meestal tot uiting komt in de verschrikkelijke vraag: "zou je zo nooit eens een dinosaurus willen opgraven?" Een vraag die al menig archeoloog de gordijnen heeft ingejaagd, de mensheid vervloekend om zoveel domheid. Maar kunnen we het de mensheid wel kwalijk nemen? Wat weet de mensheid eigenlijk over dé archeologie? Veel te weinig, maar daar gaan we iets aan doen. In deze post leg ik uit wat archeologie nu juist is.

Archeologie is de studie van de menselijke geschiedenis op basis van materiële resten en sporen. De mens dus. Dieren komen aan bod voor zover ze een directe invloed gehad hebben op de mens (bijvoorbeeld op hun dieet). Dinosaurussen hebben nooit invloed gehad op de mens en hebben dan ook niets met archeologie te maken. Bovendien zijn ze enkel bewaard als fossielen en de studie daarvan is de paleontologie, die dan weer sterk aanleunt bij de geologie (de studie van gesteenten). Kan iedereen nog volgen? Goed, want het wordt nog erger.

Wat is een mens? Er zijn al bibliotheken volgeschreven over deze vraag en elke prehistoricus heeft er zo zijn eigen mening over (over alles eigenlijk, dat krijg je als je geen geschreven bronnen hebt). Even dacht men het te weten: “van zodra ze werktuigen gebruiken, zijn het mensen!” Mis. Ook nu nog gebruiken apen verschillende werktuigen, waaronder stenen en vooraf bewerkte stokken. Dat die stenen na gebruik als twee druppels water op ‘menselijke’ werktuigen lijken zal hier en daar wel een kleine zenuwcrisis veroorzaakt hebben. Maar de meeste archeologen liggen daar niet echt van wakker. De studie van de prehistorie is een vak apart en bevindt zich ergens in de grijze zone tussen archeologie, geologie en paleontologie. Bovendien heeft de gemiddelde archeoloog een lichte hekel aan geologie. Het is een noodzakelijk kwaad waar we het niet meer dan strikt noodzakelijk over hebben.

In een volgende post leg ik uit hoe een archeologisch onderzoek juist verloopt.